Autor: Onnega
viernes, 23 de mayo de 2008
Sección: Toponimia
Información publicada por: Onnega
Mostrado 50.158 veces.


Ir a los comentarios

Cuatro carros en Os Coruxos

Encaje de camariñas e hilvanes varios sobre derivados romances de QUADR- y QUART-

1. CARROFEITO

Almeida Fernandes y Cabeza
Quiles proponen para la toponimia Carro(s) o Carrofeito… una base prerromana
KAR-, “piedra”. El compuesto Carrofeito sería para este último autor una
formación híbrida en la que interviene el latín fractum (> freito / freto),
“roto”.

La etimología más verosímil,
sin embargo, y a la vista del siguiente ejemplo, parece apuntar hacia un
compuesto de origen latino QUADRUM FICTUM, QUADRUM FRACTUM.

“et de alia pars del quadru fictu de suma Ripiella usque
ad illo quadro fictu a la lacuna ad illo orto, de illo fictu de illo orto usque
ad illos quadros qui sunt fictos in campo. Ipsos fictos sunt rubios antiquos”,
994, Cardeña (CORDE).

Aquí el significado de QUADRUM es “hito, mojón, piedra de
forma cuadrada”, aunque encontraremos derivados romances de las bases QUADR- y
QUART- con otras acepciones que veremos más adelante.

Mientras en el documento de 994 se usa todavía el término
original, en realidad ya se había producido la reducción KWA > KA. También
se consideró como heterosilábico el grupo DR, lo que produjo la asimilación de
la D, ahora en posición implosiva, a la vibrante siguiente -D/R- > RR,
KWADRO > KARRO:

“per
terminos de rio Couo et inde per pedra de Lubrizium. et inde per aqua de Nida. et
inde per ternum [abr. terminum]
de Carro Freito”, 936, Caaveiro (CODOLGA).

“aliam bogam [muga] ad illam pinnam rotundam extremum
salubrarem ex parte carro freto”, 1103, documento editado
por Ubieto Arteta (CORDE).

Un “carrofreito”: Menhir de Canto Hito 2 (Palencia)
fotografiado por Cromlech

Lo que complica un poco la etimología es la hominimia con
carro, “vehículo”. Resulta difícil dilucidar en estos documentos si se trata de
un puerto por donde pasaban carros o si es un puerto donde había menhires,
marcos de deslinde o miliarios: “et
inde per mamoa de
Coruiti et inde per castro Podamio et inde per porto de Carros”, 1157, Monfero (CODOLGA); “per
aquam de Homezyeyro ad supradictum marcum de Porto dos Carros”, 1232, Meira (CODOLGA).

Aprovechando el Ducange en
línea http://ducange.enc.sorbonne.fr/ cómodo para consultar cadenas fónicas,
veamos un momento las posibilidades del segmento QUART-, que evolutivamente se
comporta de la misma forma que QUADR-. Tomemos por ejemplo el término
QUARTAGIUM, “Quarta pars vel vindemiæ, vel aliarum rerum, quam sibi
contra jus asserebant domini feudales”, ¿no sería este impuesto abusivo lo que
acabaría generando el término gallego carraxe, “irritación, enojo”? La misma
evolución fónica QUART- > CARR- se registra en Italia, en toscano y sardo: quarra,
carra, medidas equivalentes a una cuarta parte de otra (1).

2. COURELA, COIRELA

El Padre Santa Rosa de Viterbo en el
siglo XVIII (Elucidário) supuso equivalentes courela y quadrela; Piel se suma a
esta idea y la hace extensiva a la medida para áridos quairam (medieval: quaira
de triigo) > queira, remitiendo estos términos al latín QUADRUS. Como
también se barajan propuestas prerromanas, Almeida propone para Courelha la
base indoeuropea KAR-, “piedra”, y queira se quiere retrotraer al árabe kayl,
parece necesaria una revisión del problema (2).

Courela en portugués es una “parcela
de terra cultivada, comprida e estreita” (3). Las primeras documentaciones del
término son tardías, hacia el siglo XIII, y predominan las formas quayrela y
coyrela con el sentido lato de parcela de tierra asignada:

“chantando vinhas e olivaaes e pomares
e rompendo [labrando] bem e fielmente cada huum as coyrelas que lhe forem assiinadas”,
siglo XIV (4).

En la toponimia asturiana se conserva mejor
el topónimo originario, Cuadriella: “En el año de 1307, para poblar el concejo
de Castropol se repartió el territorio en zonas llamadas quadriellas, que
fueron adjudicándose a las personas beneficiadas (5). García Arias en su web de
toponimia asturiana recoge la forma e insiste en este aspecto de la parcelación
(6).

El tipo de propiedad se denominaba
heredat de quadriela” en el Fuero de Cáceres, c 1234-1275 (CORDE), y en
principio comenzó siendo un terreno que otorgaban los cuadrilleros (jefes de
una compañía militar) a un soldado como recompensa por la conquista de un
territorio (7).

La evolución fonética en portugués
pasa por la vocalización de la d en posición implosiva CADRELLA > CAIRELA, “no
Castelo duas Quayrelas”, 1274 (8), siendo posterior la forma coirela (hacia el
siglo XIV) y la forma alternante courela más tardía, hacia el XV: “huum lagar
d’azeite com todas suas casas e com quatro courellas de ollivaaes”, 1440 (9).

El documento siguiente garantiza
completamente la equivalencia, pues la pone de manifiesto al hacer constar el
término original en su título “De quartello terre…” y en el cuerpo el
evolucionado “quarrellum terre, qui est in capite ville sancti Georgii, super
viam que ducit Marcillei” (10). El país vecino habría utilizado también una
fracción ¼ para sus parcelaciones. Étimo,
por cierto, que a la vista de lo expuesto me parece mucho más apropiado para cortello
(cuadra) < quartellum, que la propuesta que lo considera diminutivo del
latín cohortem > corte.

3. CORUXO

Los cruces de dos vías principales, o
el lugar de donde salen cuatro caminos a las afueras de un asentamiento,
recibían en latín el nombre de QUADRUVIUM, que ha proporcionado resultados
romances en toponimia como Carrouge (Suiza), Carouge (Suiza, med. Carrogium
1248), Codroip (Friul, Italia), Corrubio (Verona, Italia), KARUBIUM (640) / QUAROBIE (1181) / QUAROBIO (1224) en
diversos testimonios medievales de nuestros vecinos franceses, y un interesante
“Usque ad carrubeolum S. Andreæ, per quem descenditur ad Quardam” (Ducange,
entrada QUARDA, v. también Ducange, entrada QUARROGIUM, “Quadrivium
significatur, a veteri Gallico Quarouge
et Quarroge”).

En relación con los quadruvios cabe
destacar que Segismundo, rey de los burgundios fue coronado en uno en 516:
“Sigismundus apud Genavensem urbem villa
Quadruvio jussu patris sublimatur in regnum”. También que, aunque es un
hecho bien conocido, la Iglesia condenaba los cultos paganos que tenían lugar
en ellos: “si ad fontes vel ad cancellos
in quadruvio vel ad arbores vota redderit aut sacrificium obtulerit [...], V
annos poeniteat et eleemosynam” (POENITENTIALE HUBERTENSE).

Aquí, en la
península, se hace extraño que no haya dejado rastro con la red viaria romana
que hubo. Pienso que cuando menos el frecuente topónimo Coruxo / Corujo, y
derivados (Coruxeiras), más que hacer referencia a lugares donde se pueden
encontrar lechuzas, serían formas provenientes del latín QUADRUVIUM. Así, en un
documento de 1698 se especifica que el Coruxo vigués está en, o forma, un
pasaje: “en el Pasaje de Corujo, qe. es enel trno. de la Villade Bigo”.

La evolución es de lo más sencilla, en primer lugar
recordemos cómo QUADRAGESIMA > CORESMA en gallego-portugués, lo que apoya
sin lugar a dudas el paso KWADR- > COR-. La cadena fónica siguiente -UUIU(M)
evoluciona consonantizando la wau (-UBIO) o consonantizando la yod (-UGIO >
-UXO / -UJO), igual que en ARAUgIO >
ARAUXO / ARAUJO.

Pero lo
cierto es que nada garantiza esta hipótesis, pues los documentos antiguos
presentan la forma ya evolucionada: Corugium, Corugiario desde el siglo XI.
Sería conveniente el auxilio de la arqueología para confirmarla. En Asturias: Las
Curuxas, Curuxes, La Curuxona, Curuxeo, El Curuxíu, La Curuxera.

En la zona arabizada de la península encontramos el
topónimo Garroba, Garrobo y diminutivos (Garrovillas, Garrovilla), no sería la
primera vez que un hito del paisaje se transforma en un fruto (cfr. mamblilla,
“túmulo” > mambrilla > Membrilla / Membrilleja). Una somera revisión de
la situación de Garrovillas de Alconétar, la Garrovilla de Badajoz y el Garrobo
sevillano, en puntos importantes de la calzada romana, sugiere que estos
topónimos son deformación por influjo árabe de un antiguo *CARROVIA / *CARROVIO.
En Suiza (11) los avatares de algún quadruvium fueron exactamente igual que en
España: uno de ellos se denominaba Quatruvium villa, Carrho o villa Carro en
1195, y el autor añade que “il peut aussi s´agir du carre, meinier”; otro figura como
Quarrouiz o Quarroggi en el siglo XIV y en el emblema de la villa se ha decido
plasmar un algorrobo, por motivos obvios, y sin mediación árabe.

La entrada del Ducange QUARROGIUM remite al final a un “Carrouellum”,
diminutivo como el que señalamos antes (carrubeolum), documentado en 1766 por
Pierre Carpentier, lamentablemente no está completa esta sección del
vocabulario. Aún así parece pertinente reconsiderar topónimos como Carroviejo y
Carraovejas, a pesar de las varias homonimias que plantean, con carro <
QUADRUM (menhir, mojón), y con carro / carra abreviatura de carrera (camino),
tan frecuente en la toponimia peninsular.

Otra posible evolución de QUADRUVIUM podría ser el
curioso Covarrubias, tal vez formado sobre una forma bajolatina *QUADRU+VIAS
> KWARRUBIAS --> COVARRUBIAS por etimología popular. El afán del hablante por encajar formas
opacas en su lengua provocaría que lo que se entendía como sustantivo (cova /
cueva) se pluralizase para concordar con lo que parecía el adjetivo “rubias”,
de ahí que en algunos documentos figure como “cueuas rubias” o “Cobasrrubias”
(CORDE). La situación del lugar, en zona de calzada romana (12), podría señalar
un importante nudo de comunicaciones que habría aprovechado un antiguo camino
bordeado, como es usual, por túmulos o “mamblas”:

- “donamus tibi filia nostra Urraca in donis Covarruvias cum suis terminis, videlicet de Semitario antiquo, de
Manoblas”, 978 (CORDE)

-“Cofasrubias cum terminis suis, videlicet, de valle de
Area usque ubi descendit in flumine Aslanza; et de alia parte: de semitario
antiquo de Mamlas”, 972 (CORDE)

Por lo menos tenemos un caso seguro en Fuentelcesped
(Burgos): “dixo que sabia el que Fuenteçesped que tenia terminos e que el iria
amojonar por donde ivan otros tiempos, los quales eran estos: el primero
mojon de Xoquera a la Boca de Corrubio e alli señalo este testigo un mojon por
mandado del dicho alcalde e dende que iva a otro mojon que llaman las Peñueelas
e dende iva el valle arriba derecho a Colladillo de Valdecorrubio
”, 1326
(CORDE).

4. CORRUPIA

Para la fiera corrupia Eladio Rodríguez sugirió una
etimología a base de correr y pie; en esto último no estaba muy desencaminado
porque, llegados a este punto, no nos costará adivinar que la frase “fiera
corrupia” no es otra cosa que la versión romance del taxón medieval bestia
cuadrupeda
, palabreja que por incomprensible no hizo más que disparar la
imaginación de la gente generando un ser imaginario y terrible.

-----------------------------

(1) En sardo logudorés kárra, karrítta
y en campidanés kwárra, “medida de capacidad para cereales etc igual a
25 litros; en toscano antiguo quarra ‘una medida equivalente a la cuarta
parte de una onza’. ML Wagner, La lingua sarda, 1950, disponible en http://www.sardegnacultura.it/documenti/7_4_20060330171122.pdf

(2) L Seabra Lopes: “Sistemas legais
de medidas de peso e capacidade, do Condado Portucalense ao século XVI”, Portugalia, XXIV, 2003, pg. 113-164.
Disponible en http://ler.letras.up.pt/uploads/ficheiros/3876.pdf

(3) MJ Sánchez Fernández: “Apuntes para la descripción
del español hablado en Olivenza”, 1997, en http://paseovirtual.iespana.es/congreso/olivenza2.pdf

(4) Saúl António Gomes: “Um manuscrito iluminado
alcobacense trecentista: o “Caderno dos Forais” do Couto”, en http://ler.letras.up.pt/uploads/ficheiros/4442.pdf

(5) JJ Pardo y Pérez-Sanjulián: “San Esteban de Piantón,
A Veiga, en las tierras del Eo al Navia. II”, 2007, en http://www.riadeleo.com/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=45

(6) JL García Arias, http://mas.lne.es/toponimia/index.php?leer=62

(7) Para más detalles
sobre este sistema de reparto de tierras: JF Powers, Townsmen and Soldiers: “The
Interaction of Urban and Military Organization in the Militias of Mediaeval
Castile”, Speculum, Vol. 46, No. 4 (Oct., 1971), pg. 641-655. También
disponible en http://libro.uca.edu/socwar/sw4.htm

(8) Inventário
dos bens de reguengo que o mosteiro de Santa Eufémia possui em Carapito,
documento 61 de los recogidos en http://pisapapeis.no.sapo.pt/TeseMest_PDF/MJHR_2EdFin.pdf

(9)
Documento 2 del apéndice documental del trabajo de MJ Azevedo Santos, “O
Azeite e a vida do homem medieval”, en http://ler.letras.up.pt/uploads/ficheiros/4432.pdf

(10) Cartulaire de l'abbaye de Saint-Père de
Chartres, documento LXXX.

(11) H Suter: “Noms de lieux de Suisse
Romande, entrada Carrouge, en http://henrysuter.ch/glossaires/toponymes.html

(12) Véanse datos sobre el puente romano de
Tordomar y el paso de la calzada por Barbadillo, entre los cuales se sitúa
Covarrubias, en el trabajo “La via romana Ab Asturicam per Cantabriam
Caesarugustam a su paso por la ribera burgalesa”, de R y JJ Calvo Pérez, en Cuadernos del Salegar, nº 38, 2003,
disponible en http://mimosa.cnice.mecd.es/~jcalvo10/Textos-CdS/38-La%20calzada%20romana.pdf

Escribe aquí el segundo bloque de texto de tu artículo


No hay imágenes relacionadas.

Comentarios

Tijera Pulsa este icono si opinas que la información está fuera de lugar, no tiene rigor o es de nulo interés.
Tu único clic no la borarrá, pero contribuirá a que la sabiduría del grupo pueda funcionar correctamente.


  1. #1 crougintoudadigo 27 de mayo de 2008

    Nos gustan las brillantes, luminosas y felices praderas de su cara Prosperidad... Si son de prad


    Salud y Gloria nuestros druidas caros


    Veras, carísimo Cossue, apenadas te dicen nuestras paredrías, en una sola voz, que quien se nos estudiaba este tema desde hace unos años, el egregio indoeuropeista Eulogio Losada Badía, hace dos semanas nos lo llevó a la tumba Sonname w:st="on" productid="la Parca">la ParcaSonname> y cayó para siempre, nuestro alto amigo como un milenario roble abatido por la implacable brosa.


    Pide Crougintoudadigo que si teneis oportunidad vuestras caridades, miréis los papeles que, demostrando que ambos eran una misma cosa y desentrañando los mecanismos y sutilezas, publicó Eulogio sobre el paráclito Juan y sobre Jano. Rompiendo el hilo del enredo, Eulogio nos mostró en ese artículo como un sistema puede absorber al otro, sin que nadie se de cuenta, embelesando al encoro donde nacen las mismas cobras...


     Piensa nuestro paredros que si tuvieseis oportunidad y tiempo, de ver y de disfrutar, de ese trabajo, entonces, también deplorarías Ah!, Druidas caros, sin duda, a presa da implacable Parca por silenciármonos ao caro Eulogio.


    Y mientras imaginando al caro Eulogio tratando de tú a tú del tema que nos ocupa,  en las mismas puertas del Ávalon cristiano, con el ceciegaeco y chosco San Pedro se consuela nuestro paredros “mucho me temo”- le dice Crougintoudadigo-, “que antes de entrarse a platicarnos con San Pedro más se nos andará, al menos por un tiempo, sendo Eulogio, de bellas mozas, en su juventud, de cabalgada con Rhiannon, sabendomos os galegos abofé e ciencia certa que de mortos recuperamos os trinta anos, compridos.


    Así mientras nuestro caro paredros, se andaba en el voluntario miniexilio de Celtiberia, alejado de paternalismos, matando el tiempo en corregirse unos papeles que le andan en prensa sobre religión, viendo lo cuatrero que se venia el asunto que os traíais entre manos, y pues que mors rapit nos sicut nos rapiniamus mortem, os saca el tema Petreo Crougintoudadigo, para honrar a Eulogio,  y por eso os lo cuento, -aunque en ellos, en los papeles de mi caro paredros, nihil obstat- cara Onnega y caro Cossue, el vos consta e vos fai constar, que da por bien empleadas todas vuestras benditas herejías:


    Ora  "suponiendo una evolución a la celta-p, podríamos hacer petru < kwetru, pero creo que la proposición está cerca de lo herético, Crougin..."


    Y orando, e impetramos el perdón del cielo, puensa Crougintoudadigo que sin lo herético, previamente estimulado por nuestro paredros, que es complice de nuestro caro Cossue, más herético se le podría resultar a Sonname w:st="on" productid="la Santa Católica">Sonname w:st="on" productid="la Santa">la SantaSonname> CatólicaSonname> Romana y Apostólica  iglesia de otro modo  - y no mediándonos en lo etimológico del pleito San Isidoro,  San Bascuas o San Villar-. Hay algo más católico, apostólico y romano, que el  desentrañar, nos xérmolos do  Catecismo Romano o bieito texto, e si non é Bieito é Benedicto,  que interpolado en el sagrado Evangelio, base de la infalibilidad de nuestra iglesia, sólido pilar del sumo santo y venerable pontífice, pilar de nuestra firme e inquebrantable Fe o apostol Apostol nos testa: "Pedro tu eres Piedra y sobre esta piedra edificaré mi iglesia"


    Y si Piedra eres no escondas la mano, y si piedra eres de la piedra no reniegues aunque te cante el gallo, que la  facies herética de la cara Onnega se deviene ortodoxa, cuando nos ella dice "También suponiendo un ie. KWATRU, "piedra cuadrada" > PATRU, de donde "padrón".  Pudo haber sido un préstamo de una lengua celta P al latín, y de ahí entrar en Sonname w:st="on" productid="la Península. Otra">la Península. OtraSonname> herejía más"


    KWATRU, "piedra cuadrada" > PATRU, de donde "padrón


    Ita ut Patronum Statuit, por la memoria de Eulogio, Claro está que los cruceiros vienen despues. El Cruceiro sacraliza otras cosas que había antes en las encrucijadas. Porque no duden, que antes en las encrucijadas había otras cosas. Había amilladoiros o cairns, había hermatenas como el de Amorín, y entre otras cosas, las cuadrifaces esas que se miren por el camino que se miren siempre se ven como de triple faz (como los alados toros de Nínive de sir Austin Henry Layard que tienen una patita de más. Vamos que tienen cinco patas para que se note que solo tienen cuatro) pero esa es otra historia. “Y no les cuentes más” –dice nuestro paredros- “a los caros druidas que se aburren”.


    Salud y Gloria


     


    P. D.


    Sobre los cruceiros, sus caridades se habrían quedado encantados de haber visitado la catedral en tiempo y forma, hace diez o doce años. Entonces exponían sobre una mesa ateigada de reliquias, una misteriosa y bella pieza de cuarenta o cincuenta centímetros de altura (hablo de recuerdos) esa pieza granítica, muy tosca de labra, muy fina de grano, muy antigua y primitiva,  tenía la forma de un obelsco pequeño, esbelto y de cuatro caras.  A su lado estaba otra pieza idéntica, el mismo grano, color y forma,  pero  esta pieza ya tenía una cruz.


     Y dice Crougintoudadigo que nuestro caro paredros, de verbo facil,  le contó algo de este cruceiro a cierto amigo suyo que trabajaba en el museo de Sonname w:st="on" productid="la Catedral. Y">Sonname w:st="on" productid="la Catedral.">la Catedral.Sonname>  YSonname> cree también que hubo una cierta remodelación y día y  lo cierto es que  nunca más volvimos a ver esas piezas expuestas. Pero las cosas quedan en la memoria piensa mi paredros que u hace años que no visita el museo catedralicio  y no sabe ya si ahora están o no están expuestas.


    Reiterando Salud y Gloria


    o verde y paradisíaco. Por ellas ande el caro Eulogio.

  2. #2 crougintoudadigo 04 de jun. 2008

    Muy interesante todo lo que estais diciendo y lo que aporta jfca.



    En las encrucijadas, junto a los cuadrifaces, que explican el KWADRO, del que hablamos, estamos seguros de que se colocaban en época pagana en el mundo céltico algo parecido a los petos de ánimas


    Eran estos petos unas pequeñas casetas, generalmente de madera, excepcionalmente de piedra, en forma de casita u hornacina, en cuyo interior se colocaban  efigies de agentes psichopompos "Mercurio y Rosmerta", "Epona", " el caminante con su perro", etc.. Se conservan en Sonname w:st="on" productid="la Galia">la GaliaSonname> no pocas, casi todas con la misma medida porque allí estaban hechas de piedra.


    Esas figuras se pueden ver en los catálogos de Sonname w:st="on" productid="la Galia">la GaliaSonname> y de Germania de Esperandieu.


    Son los antepasados de nuestro petos de ánimas. En breve publica nuestro caro paredros, Andrés Pena,  un artículo de  la función de estos objetos, así como el tema de las cruces, que en el mundo celta y nórdico se inscriben en ruedas solares. Ese artículo es reelaboración de otro ya publicado en Celtiberia.


    “Nos petróglifos escandinavos ostentando soles con raios podomorfos, atopámonos representada unha idea parecida, precedendo e indicando o decadente sol, cuxos raios convértense en pés, pegadas que sinalan, como dicindo ‘seguídeme!’, o camiño aos barcos que cargados de almas parten en busca do paraíso, e aínda personificando non ao xeito clásico dun Caronte temoneiro do navío funerario, senón ao xeito do noso San Cristobo, solares psicopompos, axentes que camiñando lixeiros sobre o mar, sobresaíndo da auga case todo o seu corpo, portan sobre os seusombreiros os enchidos barcos de fervorosas almas ata o Paraiso.


    Green sinala unha expansión das representacións artísticas das rodas solares no rexistro arqueolóxico durante o Bronce Final, momento no que foron claramente ofrecidas aos ríos, colocadas sobre as tumbas ou presentadas en numerosos santuarios como o de época augustea e altoimperial de Villeneuve-au-Châtelot (Aube)124, aflorando alí moitas destas rodas do sol en prata e en bronce, ou no importante centro Borgoñón de culto, Alesia, onde posiblemente asociadas a un singular depósito votivo no que, de nove en nove, agrupábanse máis de douscentos potiños ou pequenas potas de barro cocido dentro do que puido ser un templo ou unha capela de madeira, saíron á luz numerosas miniaturas de rodas solares125. A miúdo é unha pequenez a que nos dá a chave.


    A estas representacións habería que sumar, como sinalaron D. F. Allen126 e Green, as rodas de carro que sen dúbida tamén teñen un carácter solar e a eventual grafía solar das rosáceas, dos trisqueis, dos círculos concéntricos, dos motivos decorativos figurando un ‘S’ na arte e nas moedas celtas. Tendo tamén sinalado como a armería celta decorábase cos motivos da roda solar, di Green: “both chariot-weels and sun-signs” -serían- “perhaps as apotropaic, good-luck talismans”127. Este tipo de rodas, como sinala Bascoy, elaborándose en Santo André de Teixido con faragulla de pan endurecida, foron moi populares fai corenta ou cincuenta anos en Galicia, utilizándose xunto a pequenas representacións de aves (as almiñas) para decorar o ramo dos romeiros, pero hoxe desapareceron xa”.


    123. A exhibición de numerosas representacións solares en Valcamónica foi salientada por Miranda Green "The Camunians linked the sun with fertility, with cults involving animals and the dead. The sun was venerated here from the later Neolithic and reached is apogee during  amornes were depictec ornamented with solar motifs" (GREEN 1995:164-165).


    124. J. PIETTE «Le Fanun da Villeneuve-au-Châtelot (Aube): État des recherches en 1979» in Memoires de Sonname w:st="on" productid="la Société Archéologique">la SociétéArchéologiqueSonname> Champenoise, vol. 2, 1981, pp. 367-375.


    125. GREEN 1995: 164.


    Unhas cruces e outras son cousas distintas. As cruces e cuñeiras demarcatorias, é crougintoudadiga opinión,  tamén son outra cousa, que hai que tratar por separado


    Salud y Gloria caros druidas y circunstantes


     


     


     

  3. #3 crougintoudadigo 18 de jun. 2008

    Lo anterior, aclara Crougintoudadigo, puesto para aclarar un poco el sentido del crucificado sobre el caballo, es un pequeñísimo avance de lo que sale en Cátedra el viernes, un estudio que muestra como la religión celta, su estructura y organización son un precedente del presente cristiano. Dicho trabajo, nada herético por cierto, es de mi caro Paredros André Pena


    Esus, o brilante xoven heroe solar, comparable ao Agni 198, ao Lume 199 fillo de Deva, ao


    sumo,  “Deus”, ao puxante sol nacente que elevándose como poderosa lapa no verso védico quitaba o mal do mundo, forxou iluminando a exemplar vida do galileo a simboloxía que o cristianismo atribúe ao año destinado ao sacrificio200 cando, tras un posible longo viaxe desde a India ata Europa -ou seica desde Europa ata a India?- o brillante Agni, fillo de Deva, inocente vítima do seu anual sacrificio, legou no século IV os seus flamíxeros atributos do ano solar tanto a San Xoán como ao seu dobrete solsticial, ao propio Xesucristo, compartindo am-bos entón baixo a simboloxía dun ardente año, dun agnus, os incandescentes atributos do agnis sánscrito e do ignis latino. Entre os xermanos Odín, solsticial deus solar, crepuscular condutor de mortos, señor do fantasmal exército rumo cara ao Outro Mundo, sucesor de Tyr, representando ao ceo coa sua azulosa capa e co seu só ollo, co seu solar omnividente ollo, tras dar na súa mocidade a Mimir como prenda o outro ollo a cambio do dereito a beber no delicioso manancial da sabedoría -pois ao sempre politécnico deus solar agrádalle sabelo todo aínda custándolle un ollo da cara-, foi de xeito similar, segundo o poema Hávamál, aforcado na Árbore do Mundo201. Odín pendurouse directa e voluntariamente da árbore sacra de Yggdrasill: Sei que pendurei nove noites enteiras / da árbore que abala o vento [Yggdrásill]ferido de lanza e a Odín ofrecido / - eu mesmo ofrecido a min mesmo - / da árbore pendurei do que ninguén sabe de cales raíces arrinca 202


    E tomando Odín unha rama de Yggdrasill, partiuna e fabricando coa sacra madeira a hasta perfeita inflixiuse con ela un mortal lanzazo no costado203. Non en balde chámaselle a Odín o ‘Señor da Forca’ e a ‘Carga da Forca’, adicándoselle, lembrando o seu tormento, o que se coñecía como gawargjand ina dauÞau e podería traducirse como “o tormento do lobo” 204 nas execucións en Upsala, pendurando aos que ían ser executados dunha árbore e alanceándolos.


     


     


    198. O sánscrito Agni, o lume "A Él, ao bo Agni, adórnaselle e se lle purifica todos os días como un cabalo vigoroso. Como


    Arushá (o Sol brilante), e fillo de Dyaus (o Ceo)" Rig-Veda IV, XV, 6; o brilante heroe solar, o sol novo, é o lume. Lat. ignus,


    -i "lume" por corrupción da linguaxe pasou a ser un agnus, un cordeiro añal. "Agnus Dei qui tollis pecata mundi" "Adoremos


    a Agni (o lume) o fillo de Deus, de Dyaus (Diváh sisus), o fillo da forza, Arushá, a brilante luz do sacrificio" (Rig-Veda V,


    XLIX, 2). a confusión Agni / Agnus / Agnus


    199. O Leño de Nadal responde a un costume estendido por toda Europa. Acéndese na noite solsticial o día 24 de Nadal ardendo


    ata reis. As súas cinzas teñen grandes virtudes.


    200. Sen dúbida, como vimos reiterándoo, por corrupción da linguaxe. Fenómenos deste tipo constitúen a orixe do mito para F. Max Müller, aínda que habitualmente son malentendidos.


    201. “Si nos remitimos a la mitología de los antiguos escandinavos, y más precisamente a su cosmología, vemos que la tierra está compuesta por tres recintos: Asgard, la morada de los dioses; Midgard, el mundo de los hombres, y Utgard, lugar de residencia de los gigantes, es decir, de las fuerzas hostiles, del caos. Todo alrededor de Sonname w:st="on" productid="la Tierra">la TierraSonname> se extiende el Océano en el que vive la serpiente de Midgard (Miðgaðsormr). La coherencia del conjunto está asegurada verticalmente por Yggdrasill, el árbol cósmico, y horizontalmente por Midgardsorm, llamada a veces “Lazo de la tierra”. El apocalipsis (Ragnarök) sobreviene cuando desaparecen todos estos lazos y las fuerzas del caos, al no verse ya detenidas por ninguna barrera, parten al asalto del mundo de los dioses. Claude LECOUTEUX. “El recinto sagrado” in Demonios y genios comarcales en Sonname w:st="on" productid="la Edad Media.">la Edad Media.Sonname> Título orixinal, Demons et Génies du terroir au Moyen Age (1995). Tradución de Plácido de Prada. Barcelona ed. 1999. p.116.


    202. Edda 138 in Edda Maior Hávamál "Os devanditos de Har". Tradución e Edición de Luís Lerate. Alianza Editorial, 1986 , p. 43.


    203. Sinala Mary Williams a este respecto como "Attis who was the son and also the lover of Cibele was, according to one legend, killed by a board, but another declared he unmanned himself under a tree and bled to death (Servius [in Virgilio Aeneida, ix, 115] however, significantly says that the wound was not self-inflicted). obr. cit., p. 181.


    204. Mary R. GERSTEIN "Warg in literary texts: Germanic Warg: The Outlaw as Werwolf". 1. Christ and Odin. "I have stressed that Wulfila rendered the condemnation of Christ as gawargjand ina dauÞau Christ was be-warged to death, hanged on the cros. The analogy between the crucified Christ and the hanged criminal neither begins nor ends with Wulfila, of course. Earlier Christian writers saw the death of Christ as an antitype to that of Absalom (2 Samuel 18: 19-17): both are hanged and stabbed with spears. This mode of death is identical in form with the symbolic death of the Gmc. Gof Wodam Odin, who hangs in the world tree, pierced by a spear. There can be non doubt that the iconographical identity of Christ and Odin, the fact that both oundergo symbolic death as accursed outlaw, as warg, paved the way for the conversion of the Gmc. Peoples to Christianity. In Myth in Indo-European Antiquity. Edit. Gerald James Larson. University of California Press. Berkeley, Los Angeles, London 1974 p 140


    205. Segundo Mary R. GERSTEIN "The series 5334 ff. Is representative: 5334: galgon rihtum ''erect a gallows''; 5336: bôm an berge ''tree in the mountain''; 5337: quelidun an krûcie ''tortured on the cros''; 5340: bittra bendi ''bitter bonds'' (referring to the nails that pierce Crist). Despite references to crucifixion and nailing, it is the binding of Christ wich is stressed almost incessantly in the Hêliand; for example, 4929: ligo-bedium ''limb bonds''; 4930: fitereun ''fetters''; 5356: an simon haftan ''held by the rope'' ". Warg in literary texts: Germanic Warg: The Outlaw as Werwolf. 1. Christ and Odin. In Myth in Indo-European Antiquity. Edit. Gerald James Larson. University of California Press. Berkeley, Los Angeles, London 1974 p. 14


     

  4. Hay 3 comentarios.
    1

Si te registras como usuario, podrás añadir comentarios a este artículo.

Volver arriba