Autor: airucab
jueves, 18 de mayo de 2006
Sección: Escritos antiguos
Información publicada por: airucab
Mostrado 24.823 veces.


Ir a los comentarios

De Los Castro, Los Lara, La frontera entre León y Castilla apartir de la trascipción del Fuero de Villasila y Villamelendro concedido por Alfonso VI

Villamelendro de Valdavia y Villasila de Valdavia son dos pueblos situados en el curso medio del Valle de la Valdavia en Palencia. Justo en el medio del triángulo formado por Saldaña, Carrión de los Condes y Herrera de Pisuerga.

He encontrado el siguiente artículo de Santiago Francia en la hemeroteca del Diario Palentino. "Los pequeños lugares de Villamelendro y Villasila, junto al río Valdavia, pertenecieron al rey hasta 1180. En este año de gracia Alfonso VIII les concede determinados fueros y poco tiempo después les dona a Pedro Rodríguez de Castro y su esposa Doña Urraca Rodríguez. En el año 1189 pasan a la Orden de Santiago quedando bajo el señorío de los hospitales de Las Tiendas, junto al río Cueza, y Villamartín, junto a Villasirga." Al parecer en el invierno del 1180, Alfonso VIII estaba en Carrión de los Condes, desde donde concedió el fuero a estas dos poblaciones.










Trascripción del Fuero

El diploma se conserva en un privilegio rodado. Es un original pergamino, escrito en letra gótica cancilleresca y está depositado en el Archivo Histórico Nacional. Órdenes Militares. Santiago-Uclés, Carpeta 325, nº1.

También está reproducido en Fueros y cartas pueblas de Castilla y León. El derecho de un pueblo, Salamanca 1992, p.14.

Transcrito por GONZALEZ, JULIO, El reino de Castilla en la época de Alfonso VIII. Documentos 1145-1190, II, doc. 331, pp 555-557

Esta información es proveniente del libro "Historia abreviada en el curso medio del Valdavia:Villabasta, Villaeles, Arenillas de Nuño Pérez, Villasila y Villamelendro." NARGANES QUIJANO, Faustino y GONZÁLEZ DÍEZ, Emiliano. Palencia 2004

----------------------------------------------------

(Christus, alfa et omega). In nomine Domini Nostri Ihesu Christi, amen. Regie conuenit maiestati humilibus personis misericordiam clementer exibere, miserabili oppressione fatigatos ope reuelationis uisitare, prauas/² aufferendo consuetudines et bonos foros inpendendo. Ea propter ego Aldefonsus, Dei gratia rex Castelle et Toleti, una cum uxore mea Alionore regina, libenti animo et uoluntate spontanea/³ et pietatis intuitu, pro animabus parentum nostrorum et salute propia, facio cartam donationis et concessionis et stabilitais uobis universo concilio de Uilla Sila et uobis concilio de Uilla Melendi, presentibus/4 pariter et futuris, iure hereditario in perpetuum ualituram.

Domo itaque uobis et pro foro concedo ut nullus, siue clericus siue laicus, de supra nomitatis conciliis de cetero umquam persoluat alicui homini neque regi/5 neque merino neque uillarum dominis nuncium neque manneriam neque roxum. Et omnis mannerus istarum uillarum supradictarum, non habens filium uel filiam, totum suum aver, si mandare aut donare/6 uoluerit, liberam potestatem habeat mandandi uel donandi quibuscumque uoluerit, tam clericis quam ómnibus aliis; moriente illo quod supradictum est sine omni contradictione nullius hominis totum ualeat.

Et ille qui hereditabit/7 in illo auere mannerii, det unum carrnerum de duous dentibus domino uillarum.

Petrerea de homicidio et de omni calumpnia, tertiam pertem ad terram proicio. Et si quis aliquem interfecerit, ipsemet pectet homicidum et/8 ab aliis non petatur nec pectetur.

Concedo etiam uobis ut per tres ebdomadas nunquam uadatis ad sernam nisi uno solo die et in simul omnes uadant. Et quando uocati fuerint isti supradicti concilii ad sernam, habundentur/9 pane tritico et bono uino et caseo in mane, et hora none cessent a labore; et ad cenam pane et uino habunde et de duobus pulmentis, scilicet, casei et butiri, et in tribus serni per annum in mane sicut iam supradictum est et/10 ad cenam carnem porcinam satis ad mandicandum; et nisi hoc ita perfectum fuerit nec calumpnientur stare.

Et in infurcionem unusquisque eorum, non det nisi tres quartas de pane annuatim, hoc in augus/11to, et det duas cannadellas de uino, et hoc in octubre. Et inter tres hominess non dent nisi duos tocinos solumodo, hoc ad festum Sancti Martini.

Et pro fonsadera nunquam pectet unusquisque eorum nisi duos solidos/12 as martium.

Et de collatiis istis tributum dantibus, si quis eorum obierit, mulier eius existente uidua non habens filium uel seruum terre cultorem non persoluat nisi dimidium tributi domino.

Et mando istis supradictis conciliis/13 tributa habere omnia duorum hominis annuatim, integra, ideo quod omnibus diebus dominicis huius seculi habeant me in memoriam tam uiuum quam defunctum. Isti sunt fori quos laici debent dare.

Et sacerdotes supadictarum/14 villarum eos facio liberos cum domibus suis et nullum dent tributum nisi tantum domino suo episcopo, quia simper exorant Dominum Nostrum Ihesum Christum pro salute Regis, et hoc sufficit nobis.

Et si quis istarum villarum ad aliam/15 uillam regis ire et habitare uoluerit, absque contradictione domini uillarum omnia sua mobilia et inmobilia secure et libere ducat.

Si quis uero huius mee donationis cartam et istos meos foros in/16 aliquo rumperit uel diminuerit, aut collatios istos a foro suo extraserit, ad regem qui tunc reganuerit confestim supradicte uille reuertantur, et insuper ira Dei omnipotentis plenarie super eum incurrat, et/17 regie parti mille aureos, et uobis predictis conciliis dampnum quod intulerit duplatum pectet in coto.

Facta carta in Carrione, era MªCCªXVIIIª, pridie idus ianuarii. Et ego rex Aldefonsus,/18 regnans in Castella et in Toleto, hanc cartam quam fieri iussi, manu propria roboro et confirmo.

(Signo rodado). SIGNUM ALDEFONSI REGIS CASTELLE

(En círculo). Rodericus Gutierez, maiordomus regis, confirmat. Gomez Garsie, alferit regis, confirmat.

[1ª columna]
Celebrunus, Toletanus archiepiscopus et Hyspaniarum primas, confirmat
Raymmundus, Palentinus episcopus, confirmat.
Petrus, Burgensis episcopus, confirmat.
Sanctius, Auilensis episcopus, confirmat.
Gundisaluus, Secobiensis episcopus, confirmat.

[2ª columna]
Comes Petrus, confirmat.
Comes Gomez, confirmat.
Comes Ferrandus, confirmat.
Ferrandus Roderici, confirmat.

[3ª columna]
Petrus de Arazuri, confirmat.
Petrus Roderici de Azagra, confirmat.
Petrus Garsiez, confirmat.
Didacus Boyso, confirmat.

[4ª columna]
Petrus Roderici de Nágera, confirmat.
Aluarus Roderici de Guzman, confirmat.
Lupus Didaci de Mena
Lupus Didaci, merinus regis.

[Línea inferior]
Magíster Geraldus, regis notarius in Castella, existente cancellario, scripsit

----------------------------------------------------












-Consideraciones Varias

A partir de ahí, se podrían hacer varias cuestiones:

a) En 1180, Villasila y Villamelendro pertenecían a Castilla, a pesar de que por esa época Saldaña creo que pertenecía a León y Carrión a Castilla, ya que Alfonso VIII estaba allí cuando firmó el Fuero. De Saldaña a Villamelendro hay unos 13 Km en línea recta. ¿Donde estaría la frontera entre ambos reinos?

b) Siendo Villamelendro y Villasila si no los últimos pueblos de Castilla, si unos de los últimos... la concesión de este Fuero, ¿Responde a un intento de fortalecer la frontera castellana ante León o puede haber algún otro motivo?

c) Poco despues de conceder el Fuero a estos pueblos, se los cede a Pedro Rodríguez de Castro y su esposa Doña Urraca Rodríguez. ¿Que lectura podemos hacer de esta maniobra?

d) Cerca de Villamelendro existen los pueblos de Arenillas de Nuño Pérez y Villanuño de Valdavia. ¿Puede ser este NUÑO PÉREZ, Don Nuño Pérez de Lara? Puede existir relación entre este noble y el hecho de que Villamelendro sea entregado a su archienemigo Pedro Rodríguez de Castro?

e) ¿El fuero de Villamelendro y Villasila, está basado en algún otro fuero anterior?¿Cual?¿Se puede trazar algún paralelismo entre las circunstancias que propiciaron la adjudicación del Fuero a Villamelendro y Villasila y otras poblaciones con fueros equivalentes?










Más informacióen en: http://www.vegavaldavia.com/paginas/documentos/villamelendro/Historia%20de%20Villamelendro_v1.0.htm


No hay imágenes relacionadas.

Comentarios

Tijera Pulsa este icono si opinas que la información está fuera de lugar, no tiene rigor o es de nulo interés.
Tu único clic no la borarrá, pero contribuirá a que la sabiduría del grupo pueda funcionar correctamente.


  1. #1 airucab 19 de sep. 2006

    Nadie que se atreva con la traducción del Fuero???

    Por otro lado... alguien podría incluir otros fueros de Alfonso VIII para tratar de ver similitudes entre si?

    De momento tengo contabilizados los siguientes fueros:



    Fuero de Ocón (1173)
    Fuero de Villasila y Villamelendro (Carrión de los Condes Enero de 1180)
    Fuero de Haro (1187)
    Fuero de Belbimbre y sus cuatro aldeas (1187) --> Ver contenido más abajo.
    Fuero de Villaverde Mogina (1190-1193)
    Fuero de Madrid (1202)
    Fuero Extenso de Garray (1214)
    Fuero de Cáceres (1227)

    etc... ver http://www.ih.csic.es/departamentos/medieval/fmh/fuero.htm

    AHN. Depósito del registro

    (Ed. J. González, Alfonso VIII, p. 476).


    Comentario





    1187-VI-18, Burgos

    (Christus, alfa y omega). Tam presentibus quam futuris notum sit ac maniistum quod ego Aldefonsus, Dei gratia rex Castelle et Toleti, una. cum uxore mea Alienor regina, libenti animo et uoluntate spontanea, intuitu pietatis et miericordie, pro ammabus parentum meorum et salute propria, fatio cartam donaionis fororum et consuetudinum, concessionis et stabilitatis, uobis concilio de teneuiuere. [Dono uobis aliisl quatuor barriis, uidelicet, de Villa aluin, et de barrio, et de Villa zopech, et de Tellolongo, presentibus et futuris, et filiiset fiiabus uestris, et posteris et omni successioni uestre in perpetuum uadituram.

    [1] In primis dono uobis, pro bono et laudabili consuetudine et foro, quod omnes incole et uicini de Beneuiuere et de predictis quatuor barriis et de quoibet illorum, hereditates suas, quas in regno meo habuerint, ubique et in omni oco, liberas et ingenuas habeant, et ipsis seruiant tantum et non aliis.

    [2] Statuo etiam quod de omni liuore facto ab aliquo uestrum inter uos in uillis et in barus uestris, si liuor appreciatus fuerit, due partes calumpnie persoluantur domino, tercia uero diuino intuitu relaxetur, et non requiratur ab aliquo; et si liuor appreciatus non fuerit, nihil pectetur pro eo nec domino nec alicui alii.

    [3] Insuper totius homicidii ab aliquo uiro perpetrati et cuiuslibet calumpnie due partes persoluantur domino, tertia. uero pro remedio anime mee relaxata remitatur, et non detur nec ab aliquo requiratur.

    [4] Mando preterea ut unoquoque mense una uice faciatis sernam mihi agricultura et in uinea, quaque uice in quolibet istorum opere, siue in ero, siue in uinea, et in sex harum uicibus panis et uinum et carnes ad esum uobis de meo proprio de consuetudine ministretur, residuis uero sex uicibus panis et uinum, caseum uobis in escam de meo tribuantur.

    [5 Preterea omnibus uobis qui milites fueritis in Beneuiuere et in predictis quatuor barriis indulgeo et concedo quod nullam facenderam pectetis, et habeatis dominos quales habere uolueritis et domos uestras liberas possideatis.

    [6] Similiter et clerici nullam faciant facenderam, et domos et omnes res suas liberas habeant; et nemo in eorum domibus absque ipsorum permissione et consensu hospital¡ presumat.

    [7] Et uidue neminem in hospicium recipere cogantur.

    [8] Addo etiam uobis quod iudices qui uulgo alcaldes uocantur nullam faciant facenderam, et excusatio ista et absolutio eis in premium laboris sui sufficiat.

    [9] Statuo preterea quod omnes habitatores de Beneuiuere et de Villa Zopech et de Tello longo unius tantum domini prestamerii dominio adhereatis, et nulli liceat uos per partes diuidere, aud plurium dominorum dominatui subicere.

    [10] In quacumque domo prestamerum hospital¡ contingerit in Beneuiuere et in sepe dictis quatuor barriis, ultra trium dierum spacium contra uoluntatem hospitis sui prestamerus solo uno momento moram non faciat.

    [11] Concilium de Beneuiuere unum tribuat iudicem et unum saionem.

    [12] Qui tamen oues alicuius de concilio pignorare non debeant nec presumant.

    [13] Dono etiam uobis pro foro quod omnes illi qui in aqua aud in igne aud sub terrero uel pariete peribunt, absalute a uobis sepulte tumulentur, et nec homicidium nec calumpniam aliquam pro eis pectetis.

    [14] Omnes nobiles, infanzones, scilicet, quotcumque in Beneuiuere et in istis quatuor barriis incole fuerint, similem et eandem calumpniam et satisfactionem et emendam pro desorna sua recipiant quam ipsi uillani debent et foram habent recipere.

    [15] Nullum unquam detis cellerizo nec erarium qui regalem arcam custodiat, nec detis maneriam nec rosso aliqui uestrum, clerici uel laici.

    [16] Et in Beneuiuere, non alibi, habeatis uestra iuditia et uestros plazos, et ibi fiant sacramenta et prestentur cum uestro iudice, et propter hoc a uilla non exeatis.

    [17] In domo iudicis nullus dominas uiolenter hospitetur.

    [18 Nullus uestrum respondeat de aliqua causa uel querela sine rancuroso.

    [19] Qui accusatus fuerit de homicidio, et sacramento duodecim iudicio purgari debuerit, paret duodecim homines de sua ledania et ex illis iuret cum sex, et si non conpleuerit, pectet suum forum; pro demanda furti et hereditatis purget et delimdet se cum una tanto suo uicino; pro omni alia calumpnia iuret ipse solus tantum, et si non compleuerit, pectet suum forum.

    [20] Quicumque casam de nouo prediderit in toto anno illo nullam facenderam faciat.

    [21] Omnis iuuenis forro sit cuias uoluerit et habeat omnes res suas et pecuiarem suum saluum.

    [22] Si aliquis adiam ad morandum in domo sua susceperit, susceptus ille non soluat facenderam nisi suscipienti cuias domo fuerit.

    [23] Si quis a patria uestra et regione discesserit, parentes eius habeant hereditatem et omnia mobilia eius.

    [24] Omnes illi qui filios aut filias in aliis uillis habitantes habuerint, post eorum mortem eant ad loca habitationis sue et portionem que patrem et matrem aud ceteros parentes contingerit ipsi absque contradictione percipiant.

    [25] Preterea concedo uobis ingressus et egressus uestros et aquas, in quibus ubi aos uolueritis, pesqueras construatis.

    [26] Prata et herbas uobis dono quotquot ad Beneuiuere pertinere disnoscuntur, et quinnones qui sunt iuxta sernam, et hereditatem quam dixerunt de sororibus, et uillam que dicitur Mesina cum hereditatibus et aquis suis, que ad eam pertinent.

    [27] Et dono concilio de Beneuiuere, et de predictis quatuor barriis, Cantarellos cum hereditatibus suis et exitibus, et Santum Andream, et Turrem, et Quintalleam, et Fenar, et Zorita cum suis sernis et hereditatibus, et exitibus et pratis, et herbis, et quoddam nemus quod est super Cantarellos, et aliud nemus quod est super Villam alui cum suis exitibus et omni iure suo.

    [28] Insuper nlis de Beneuiuere et de dictis quatuor barriis qui domos foris in sua ledania habuerint, seruiant illis et non aliis.

    [29] Dono etiam concilio de Beneuiuere Tello longo et Villam Zopech et Villa Alui, cum sernis suis et hereditatibus et aquis et pesqueriis, pratis et exitibus et cum omnibus que ad easdem uillas pertinent.

    Hec igitur precedens fororum institutio et sequens hereditatum uillaxum et nemorum donatio rate et stabiles perpetuis temporibus perscuerent.

    Si quis uero hanc cartam infringere uel diminuere presumpserit, iram Dei omnipotentis plenarie incurrat, et insuper regie parti mille aureos in coto persoluat, et dampnum quod eis intulerit dupplatum restituat.

    Facta carta apud Burgis, era Mª CCª XXVª, XIIIIº kalendas Iulii.

    Et ego rex A., regnans in Castella et Toleto, hanc cartam manu propria roboro et confirmo.

    (Signo rodado). SIGNVM ALDEFONSI REGIS CASTELLE.

    (En círculo).

    Rodericus Guterrez, maiordomus curie regis, conF. Didacus Lupi, alferiz regis, conF.

    (1 d col.)

    Gundisaluus, Toletane ecclesie archiepiscopus et Hipsaniaruni primas, conF. Martinus, Burgensis episcopus, conF. Ardericus, Palentinus episcopus, conF. Rodericus, Calagurritanus episcopus, conF. Martinus, Seguntinus episcopus, conF. Iohannes, Conchensis episcopus, conF. Dominicus, Abulensis episcopus, conF. Gundisaluus, Secobiensis episcopus, conF. Comes Petrus conF. Comes Ferrandus conF.

    (2 ° col.)

    Didacus Xemeniz conF. Gomez Garsie conF. Petrus Ferrandi conF. Aluarus Roderici conF. Ordonius Garsie conF. Petrus Roderici de Guzman conF. Gundisaluus Copellini conF. Aluarus Roderici de Maxilla conF. Lupus Diaz, merinus regis in Castella, conF.

    (Línea inferior).

    Magister Mica, regis notarius, Guterrio Roderici existente cancellario, scribsit.

  2. Hay 1 comentarios.
    1

Si te registras como usuario, podrás añadir comentarios a este artículo.

Volver arriba